ترس و راه های مقابله با آن
چکیده مقابله با ترس :
هر فردی از کودک گرفته تا بزرگسال در زندگی خود احساس ترس را در حالات مختلفی تجربه کرده است.
ترس، واژه‌ای سیاه رنگ که سبب افسردگی و یا گریزان بودن از هر مسئله‌ای است که فرد نسبت به آن در دل هراس دارد، این حس می‌تواند از کودکی شروع شود و بقولی در جان شخص بماند و یا بر اثر یک حادثه و یا اتفاق در وجود فرد رخنه کند.
البته این نکته را باید مد نظر قرار داد که ترس عموما بد نیست و می‌تواند به نوبه‌ی خود مفید هم باشد.
اما راه حل‌هایی برای مقابله با ترس‌های زندگی و در نتیجه با آرامش زندگی کردن وجود دارد که در این نوشتار به این موارد پرداختیم.
ترس چیست؟!
ترس حالت عاطفی پیچیده و نیرومندی است که با علائم اضطراب از جمله ضربان قلب، نبض، عدم‌تمرکز اندیشه و سردرد همراه است.
انسان زمانی دستخوش ترس می‌شود که دریابد خطری زندگی او را تهدید می‌کند.
همه افراد در زندگی به نوعی دچار ترس شده‌اند. کمی ترسیدن همیشه امری نرمال و طبیعی است.
در حقیقت عامل ترس خودش به شما کمک می‌کند از خودتان در برابر خطرات و صدمات محافظت کنید، خطر را تشخیص بدهید و انتخاب‌های ایمن‌تری داشته باشید.
اما گاهی مواردی برای شما ترسناک هستند که ترسیدن از آن‌ها طبیعی نیست.
مثلا ترس از سخنرانی در جمع یا ترس از پرواز و سفر با هواپیما. گاهی این ترسیدن‌ها شما را از جریان نرمال زندگی عقب می‌اندازد و سبب بروز مشکلات بزرگتر در زندگی شما می‌شود.
می‌توان برای ترس ۳ سطح را در نظر گرفت
۱- ترس‌هایی که درباره ماجرا‌های ظاهری و آشکار است، مثل ترس از پیری، تنهایی، ادامه تحصیل، تغییر شغل و… مثل شخصی که در سن ۳۲ سالگی از پیری وحشت دارد.
۲ – ترس‌هایی که به نفس ما مربوط می‌شود.
مثل ترس از موفقیت، شکست، طرد شدگی و… که با حالات درونی شخص در ارتباطند.
مثل شخصی که از پیدا کردن دوستان جدید می‌ترسد و این سبب می‌شود از رفتن به میهمانی‌ها و داشتن رابطه‌های نزدیک هراس داشته باشد.
۳ – سومین سطح ترس که زیربنای همه ترس‌هاست و ترسی که ما را به درماندگی می‌کشاند و دو نوع ترس قبلی را نیز تحت پوشش خود دارد.
مثل ترس از آنکه نتوانید از عهده مشکلات و حوادثی که زندگی به همراه دارد برآیید.
لازم به ذکر است که برخی ترس‌ها مفید هستند و انسان را در برابر مشکلات و خطر‌ها هشیار نگاه می‌دارند.
اما سایر ترس‌ها آن‌هایی که ما را از رشد فردی باز می‌دارند مخرب و نابجا هستند.
برای غلبه بر ترس باید معضلات زندگی را بشناسیم و منشأ آن را دریابیم.
ترس اساساً مشکل تربیتی است که از کودکی در فرد ایجاد می‌شود و با دو باره آموزش دادن ذهن می‌توان آن را به‌عنوان یک واقعیت زندگی به جای مانعی در برابر زندگی پذیرفت.
در واقع ترس است که ما را در زندگی از حرکت کردن به جلو باز می‌دارد و بهتر است ترس را احساس کنیم و به هر تقدیر دست به اقدام بزنیم، زیرا در آن صورت است که احساس خوبی خواهیم داشت و از شر ترس خلاص می‌شویم.
عکس العمل افراد مختلف در هنگام روبرو شدن با ترس:
حالت نگرانی و فلج شدن
در این حالت شما حس می‌کنید که هیچ چیزی نمی‌تواند زندگی شما را تغییر داده و هرگز قادر نخواهید بود تا به چیزی که میخواهید برسید.
به عنوان مثال، اگر از سخنرانی کردن می‌ترسید، خیلی نگران می‌شوید، اما هرگز هیچ کاری برای بهبود مهارت‌های ارتباط خودتان انجام نمی‌دهید.
نگرانی و دلواپسی بزرگترین دشمن عزت نفس است و باعث می‌شود قبل از شروع مبارزه تسلیم شوید.
حالت تسلیم
در این حالت شما یاد گرفته اید که با هر چیزی که سر راه شما قرار می‌گیرد سازش کنید.
در ادامه مثال قبلی، شما این حقیقت را که نمی‌توانید مهارت‌های ارتباطی تان را بهبود دهید، قبول کرده و تلاشی نمی‌کنید.
شما دیگر نگران نیستید و نمی‌توانید از هر فرصتی برای سخنرانی استفاده کنید.
حالت رد یا انکار
برخی افراد هرگز ترس یا کاستی هایشان را قبول نمی‌کنند.
آن‌ها به جای انجام کاری که لازم است، کاری را ادامه می‌دهند که انجامش راحت‌تر است.
این افراد هرگز به ترسشان اعتراف نکرده و در نتیجه برای خلاص شدن از این ترس هیچ فعالیتی نمی‌کنند.
اگر از شغلی ناراضی باشند، همیشه به دنبال فرار کردن از آن هستند تا دردشان را فراموش کنند.
این افراد وانمود می‌کنند که اعتماد به نفس داشته و خوشحال هستند، اما فقط افرادی خوشحال و آزادند که این ترس را به چالش بکشند.
حالت پافشاری، مبارزه و پیروزی
این روش جنگجو‌های صلح طلب است. شما زمانی آرامش پیدا می‌کنید که به خودتان ایمان داشته و با ترس مبارزه کنید. شاید همیشه در این جنگ پیروز نشوید، اما در نهایت برنده هستید.
می‌توانید استراتژی‌های پیروزیتان را با کتاب خواندن، تفکر و تامل، و مشاهده افرادی که بر همان ترس‌های مشابه غلبه کرده اند، گسترش دهید.
برای اجرای این استراتژی‌ها خوب فعالیت کرده و تا زمانی که به نتیجه دلخواه برسید، ادامه دهید.
غلبه کردن بر ترس دانش فضایی نمی‌خواهد! فقط امر ساده‌ای از ادامه یادگیری و پافشاری است.
اقدامات ساده برای غلبه بر ترس
فراموش نکنید که شما بزرگتر از هر چیزی هستید که برایتان اتفاق می‌افتد یا ممکن است اتفاق بیافتد.
تصمیم بگیرید تا با ترس مبارزه کنید:
فقط کسانی که با ترس هایشان مقابله می‌کنند آزاد و خوشحال هستند، دیگران زندانیانی هستند که به آزاد بودن تظاهر می‌کنند.
یک فهرست از چیز‌هایی که شما را می‌ترسانند درست کرده و تصمیم بگیرید تا برایشان کاری کنید، مگر اینکه، از نظر جسمی خطری شما را تهدید کند. به این ترتیب آزادی عاطفی را تجربه خواهید کرد.
گام‌هایی کوچک بردارید:
اگر از سخنرانی می‌ترسید، در یک کلاس آموزش سخنرانی ثبت نام کنید.
اگر از ارتباط برقرار کردن با افراد غریبه ترس دارید، به یک کلوب مجازی بپیوندید.
اگر نمی‌توانید یک کسب و کار راه بیاندازید، به صورت پاره وقت شروع به کار کنید.
اقدامات کوچک وقتی به طور مداوم ادامه پیدا کنند، برایتان عزت نفس به ارمغان می‌آورند.
فعالیتی انجام داده و آن را تکرار کنید:
ترس فقط با انجام فعالیت درمان می‌شود.
یک برنامه عملی طراحی کرده و آن را پیاده کنید و بعد با اضافه کردن شدت و تکرار، آن را بهبود دهید.
اگر شما کاری را بارها و بارها انجام دهید، غیرممکن است که دیگر از آن بترسید.
تکرار مهارتتان را بهبود داده و باعث می‌شود احساس خاصی از نتیجه مثبت داشته باشید.
به دنبال یک نمونه باشید:
داستان کسانی را که به خواسته هایشان رسیده اند دنبال کنید.شما متوجه خواهید شد که این افراد هم با همان ترس‌ها و شک‌ها شروع کرده اند.وقتی نمونه‌های زیادی در ذهن داشته باشید، دیگر از انجام کاری برای غلبه بر ترس هایتان خجالت نخواهید کشید.
منابعی الهام بخش داشته باشید:
با خواندن کتاب‌هایی که شما را با انگیزه نگه می‌دارد، به خودتان الهام دهید.
نتیجه گیری مقابله با ترس :
بارها و بارها این موضوع ثابت شده است که انسان زمانی که ترس از چیزی دارد مدام در استرس و ناراحتی و پریشانی به سر می برد ولی وقتی انسان خود را در آن میندازد مشاهده می کند که کنار آمدن با آن بسیار راحت تر از چیزی بود که فکر می کرد علت این امر و مشکل روانی بسیار واضح است چرا که تا زمانی که انسان وارد یک چیزی نشده است فقط در وحشت و پریشانی قرار دارد و مدت های طولانی این درد و رنج ادامه دارد ولی وقتی خود را در آن بیافکند امکان دارد در عرض چند دقیقه تمام شود.
و اگر این کار را نکند احتمالات مختلفی پدیدار می شود که مواجه شدن با آن ها بسیار سخت تر است اتفاقی است که ترس در او به وجود آورده است به همین علت با افزایش رنج و درد رو به رو می شود.
نویسنده کتاب مقابله با ترس : مصطفی اسدی خانوکی
مدیریت فروشگاه آذین
منابع :
سایت های اینترنتی
کتاب غلبه بر ترس و اضطراب ، شناخت و درمان بر اساس واقعیت
نهج البلاغه و قرآن