با تعالی سازمانی، به پایداری و بقاء سازمان کمک نماییم
مدل تعالی EFQM
در بخش های پیشین، کلیاتی از تعالی سازمانی، اصول و مفاهیم اساسی و بنیادین و مسئولیت های تعالی سازمانی،
مدل های آن و دلایل نیاز به استفاده از آن ها، بیان و ارائه گردید.
در این بخش، تصمیم داریم شما را بیشتر با مدل EFQM و مزایای آن آشنا ساخته و مدل سازمانی رایج در ایران را معرفی کنیم.
معیارهای مدل EFQM :
مدلی که جایزه ملی بهره وری و تعالی سازمانی بر آن استوار شده است، دارای نه معیار است. پنج معیار
آن، توانمند سازها و چهار معیار دیگر نتایج هستند.
.
توانمندسازها : رهبری، خط مشی و استراتژی، کارکنان، مشارکت ها و منابع، فرآیندها
نتایج : نتایج مشتریان، نتایج کارکنان، نتایج جامعه، نتایج کلیدی عملکرد
معیارهای توانمندساز، آنچه را یک سازمان انجام می دهد پوشش می دهند و معیارهای نتایج، آنچه
را که یک سازمان بدست می آورد. نتایج بر اثر اجرای توانمندسازها به دست می آیند و توانمندسازها
با گرفتن بازخور از نتایج بهبود می یابند.
نوآوری و یادگیری کمک می کنند تا توانمندسازها بهبود یافته و بهبود توانمند سازها، بهبود نتایج را به
دنبال خواهد داشت. هر یک از معیارهای نه گانه مدل جایزه ملی بهره وری و تعالی سازمانی، شامل
چند جزء است که ابعاد مختلف معیار را مشخص می سازد.
استفاده از این مدل سازمانی، مزایای متعددی دارد که، نتایج آن در ابعاد مختلف سازمانی ملموس است.
مزایای استفاده از مدل تعالی EFQM :
استفاده از مدل تعالی سازمانی EFQM (مدل اروپایی ) که محبوب ترین مدل تعالی است، برای سازمان
-ها مزایایی را دارد که در زیر به آن اشاره خواهد شد :
مزایای عمومی استفاده از مدل تعالی EFQM:
- ایجاد مشتریان وفادار و راضی
- رهبران موفق
- ایجاد درک روشن از هدف سازمانی
- مدیریت تغییرات خوب
- ایجاد انگیزش بیشتر در سهامداران سازمان
- استفاده موثر و بهتر از اطلاعات سازمانی
- کارایی بخشیدن به عملیات های سازمانی
- ایجاد فرصت های بهبود در سازمان
- حداقل کردن دوباره کاری ها
- نوآوری در سازمان
- ایجاد نتایج عالی و عملکرد مالی خوب
مزایای خاص استفاده از مدل تعالی EFQM:
- تمرکز بر آینده
- ایجاد نوآوری
- پایداری
- ایجاد قدرت تغییرات در سازمان
مزایای استفاده از مدل EFQM برای مدیریت:
- مشاهده ارتباط میان استراتژی و عملکرد سازمان
- شرکت کارکنان در تغییرات سازمانی
- بهبود مدیریت
مزایای استفاده از مدل تعالی سازمانی EFQM برای رهبران سازمانی:
- کمک به رسیدن به استراتژی ها
- پی بردن به مواردی که برای رهبری مهم است
- ایجاد و توسعه فرهنگ تعالی سازمانی
مزایای استفاده از مدل تعالی سازمانی EFQM برای کارکنان:
- پی بردن به اهمیت کاری که انجام می دهند
- ایجاد زمینه ای برای پیشرفت کاری
- رضایت شغلی
مدل تعالی سازمانی در ایران :
مدل تعالی سازمانی در شرایطی در ایران مطرح می شود که در جهان بیش از 70 مدل سرآمدی ملی
و 90 جایزه کیفیت وجود دارد که عموماً بهره گرفته از مدل های EFQM و بالدریج بوده و به سوی
یکدیگر همگرا شده اند. گویا زبان رقابت در همه جای دنیا یکی است که موسسات اقتصادی را از
آموختن الفبای مدیریت فراگیر سازمان گریزی نیست.
لزوم رقابت پذیرشدن بخش صنعت و معدن با رویکرد جهانی و توصیه های مشارکت ها و ادغام های
صنعتی با جهان برای امکان دستیابی به بازار جهانی و ایجاد اعتبار جهانی برای این بخش باعث شد
که در وزارت صنایع و معدن طراحی مدلی جهانی مورد توجه و اقدام قرار گیرد مدل هایی که چندین
سال بود جوامع جهانی آن ها را پذیرفته و دنبال کرده بودند.
طی سالهای 1378 تا 1381 دو مدل اصلی مالکوم بالدریج و EFQM و تغییراتی که احیاناً برخی
کشورهای دیگر روی این دو مدل صورت داده بودند توسط وزارت صنایع و معادن و موسسه مطالعات
بهره وری و منابع انسانی مورد بررسی قرار گرفتند. فرآیند انتخاب نیز با تشکیل گروه های کارشناسی
و جمع آوری اطلاعات و انجام ارتباطات با موسساتی که این مدل ها را دنبال می کردند و تهیه پیش
نویس های لازم صورت گرفت. سپس در جلسات متعدد کمیته های علمی مرکب از کارشناسان و
متخصصین سیستم های مدیریت این پیش نویس ها مطرح و در نهایت توسط کمیته علمی مدل تعالی
EFQM در تاریخ 10/3/82 به تصویب رسید.
با تصویب مدل تعالی EFQM از سال82 این مدل در زیر مجموعه های وزارت صنایع و معادن به اجرا
درآمد و این وزارتخانه و موسسات مطالعات بهره وری و منابع انسانی مقدمات جایزه ملی بهره وری و
تعالی سازمانی را پی ریزی کردند که در طول دو دوره از برگزاری جایزه ملی بهره وری و تعالی سازمانی
تعدادی از شرکتهای بزرگ دولتی و تعداد محدودی از شرکتهای بخش خصوصی این مدل را دنبال کردند
که پس از طی مرحله خود ارزیابی موفق به پر کردن اظهارنامه جهت دریافت گواهینامه شدند.
تهیه و تنظیم : الهام جلالی فراهانی